Rozpoczął się projekt dotyczący zarządzania zagrożeniem zapadliskowym w obszarach pogórniczych

W dniach 29-30 sierpnia 2024r. odbyło się spotkanie partnerów, które oficjalnie rozpoczęło projekt SIRIMA, Zagrożenie zapadliskowe i zarządzanie ryzykiem w obszarach pogórniczych. Jego koordynatorem jest GIG-PIB, a partnerami są Instytut Mechaniki Górotworu PAN, francuskie instytucje INERIS, BRGM, GEODERIS oraz uczelnia University of Lorreine, niemiecka uczelnia DMT – THGA oraz hiszpańska firma Systra Subterra. Główną ideą uruchomienia projektu jest wymiana doświadczeń, poszerzenie wiedzy oraz wypracowanie nowych metod rozpoznawania i oceny zagrożenia związanego z potencjalnym występowaniem zapadlisk na terenach po zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego.

Zagrożenie zapadliskowe jest jednym z głównych problemów terenów pogórniczych. Podnoszenie zwierciadła wód gruntowych lub duże, intensywne opady atmosferyczne powodują zmiany właściwości gruntu odwodnionego na przestrzeni wielu lat, co może prowadzić do wzrostu ryzyka wystąpienia deformacji nieciągłych w postaci zapadlisk. Szczególne nasilenie takich procesów obserwowano w okresie ostatnich 2-3 lat w byłym obszarze zlikwidowanej kopalni Siersza w Trzebini.

W celu identyfikacji zagrożeń zapadliskowych w projekcie SIRMINA planowane jest utworzenie nowego systemu monitoringu stanu środowiska w obszarze aktywnym zapadliskowo, przez instalację systemu sejsmologicznego, hydrogeologicznego, oraz okresowe badania grawimetryczne. Te działania obejmą obszar byłej kopalni Siersza. Zaplanowano również kontynuację prac w obszarze byłej kopalni Kazimierz-Juliusz w Sosnowcu, z wykorzystaniem infrastruktury wytworzonej w zakończonym już projekcie POSTMINQUAKE. Przeprowadzone zostaną modelowe badania zmian w interakcji grunt-konstrukcja, wynikające z ruchów gruntu, takich jak osiadanie.

Dzięki realizacji projektu SIRIMA utworzona zostanie wielkoskalowa baza danych o zapadliskach na terenach płytkiej eksploatacji górniczej węgla kamiennego z państw partnerów projektu. Rozwijane będą narzędzia do monitorowania stanu środowiska z wykorzystaniem m.in.  interferometrii oraz sejsmologicznego i hydrogeologicznego systemu monitorowania deformacji. Wykorzystane zostaną również zaawansowane metody modelowania numerycznego oraz uczenia maszynowego, aby lepiej zrozumieć mechanizm formowania się zapadlisk i szkód górniczych.

Efektem realizacji projektu będą również międzynarodowe wytyczne, opracowane dla obszarów pogórniczych w Europie, wskazujące sposoby monitorowania i przeciwdziałania występowaniu zagrożenia zapadliskowego na terenach pogórniczych.