Tereny Górnego Śląska ze względu na duże zasoby surowców mineralnych podlegały w przeszłości i podlegają obecnie silnej presji górniczej. Jednocześnie są to tereny, które uległy znacznej urbanizacji i znaczna ich część wykorzystywana jest na cele budowlane. Dokonana działalność górnicza spowodowała trwałe przeobrażenie naturalnego środowiska geologicznego. Konsekwencją przeobrażenia jest istnienie potencjalnego zagrożenia niestabilnością powierzchni terenów dokonanej eksploatacji (deformacje) a w szczególności obszarów, w których eksploatację surowców prowadzono na małej głębokości. Potencjalna niestabilność powierzchni stwarza zagrożenie bezpieczeństwa zarówno dla ludzi jak i obiektów budowlanych.
Od 2015 r. w Laboratorium Geofizyki Inżynierskiej Głównego Instytutu Górnictwa realizowane są prace, mające na celu kartograficzne udokumentowanie w postaci cyfrowej rejonów dokonanej płytkiej eksploatacji węgla i rud metali na współczesnych mapach powierzchni oraz udostępnienie tej informacji w przestrzeni publicznej w postaci portalu internetowego. Serwis funkcjonuje na serwerze Głównego Instytutu Górnictwa pod nazwą „Górnośląski System Informacji o Zagrożeniach Powierzchni na Terenach Zlikwidowanych Kopalń”. Zadanie to realizowane jest poprzez kwerendę archiwalnych materiałów kopalnianych, obejmującą mapy eksploatacji pokładów węgla i rud metali na terenie GZW. Pozyskane materiały kopalniane są cyfrowane i kalibrowane w układzie współrzędnych płaskich 1992 (kod EPSG - 2180). Wytypowane rejony są cyfrowane w postaci poligonów (chodniki, pola eksploatacji) lub punktów (wyrobiska udostępniające) i zamieszczane w serwisie opartym na mapach bazujących na układzie współrzędnych geograficznych WGS84 (kod EPSG - 4326).
Dane przedstawione w serwisie stwarzają możliwość wielowarstwowej oceny terenu pogórniczego. Zawarte w nim informacje o zagrożeniach pogórniczych pozwalają na wstępną ocenę ryzyka inwestycyjnego. Mogą m.in. posłużyć dla celów ustalania wymaganego zakresu rozpoznania warunków geologiczno-inżynierskich dla potrzeb zagospodarowania budowlanego powierzchni.
Zachęcamy do zapoznania się z zawartymi w serwisie informacjami oraz publikacjami poruszającymi problematykę pogórniczą na terenach GZW. Zapraszamy do zgłaszania zdarzeń wystąpienia deformacji na terenach pogórniczych GZW poprzez formularz kontaktowy (ankieta o zaobserwowanych zapadliskach).